Αιμορροΐδες

Τι είναι οι αιμορροΐδες;

Πολλοί από τους πάσχοντες, οι περισσότεροι εκ των οποίων υποφέρουν σιωπηλά για μεγάλα χρονικά διαστήματα πριν ζητήσουν ιατρική βοήθεια, θα έχουν αναρωτηθεί τι ακριβώς είναι οι αιμορροΐδες και πώς ...ξεφύτρωσαν έτσι ξαφνικά.

Επιχειρώντας να δώσουμε έναν ορισμό, θα λέγαμε ότι αυτές αποτελούν παθολογικές διευρύνσεις του φλεβικού δικτύου του πρωκτού. Είναι κάτι αντίστοιχο των κιρσών, που παρατηρούνται στα πόδια. Tις φλέβες συνοδεύει και μια μικρή αρτηρία, ενώ συνήθως περιβάλλονται από χαλαρό συνδετικό ιστό.

Διακρίνονται σε εσωτερικές και εξωτερικές, ανάλογα με την εντόπισή τους εντός ή εκτός του πρωκτικού σωλήνα.

Οι πρώτες συνήθως δεν προκαλούν συμπτώματα πέρα από ανώδυνη απώλεια μικρών ποσοτήτων αίματος. Μπορεί να προβάλλουν (προπίπτουν) από τον πρωκτό κατά τη διάρκεια της προσπάθειας για αφόδευση, συνήθως όμως επανέρχονται στη θέση τους με το πέρας της. Αν όμως, σε πιο σοβαρές περιπτώσεις, δεν επανέρχονται τότε μπορούν να προκαλέσουν έντονο πόνο.

Οι δεύτερες καλύπτονται από λεπτό και ευαίσθητο δέρμα. Αυτές δίνουν πιο συχνά συμπτώματα όπως ο πόνος, το αίσθημα καύσου και ο κνησμός (φαγούρα). Μπορούν κι αυτές να προκαλέσουν έντονο πόνο, όταν συμβεί η επιπλοκή της θρόμβωσης. Απώλεια μικροποσοτήτων αίματος έχουμε και εδώ.

Το αίμα αυτό έχει ζωηρό έντονο χρώμα και εντοπίζεται είτε στο πάνω τμήμα των κοπράνων είτε στο χαρτί. Προέρχεται από τη μικρή αρτηρία που αναφέραμε παραπάνω. Το τελευταίο αυτό σύμπτωμα είναι αρκετά γνωστό στο κοινό, με αποτέλεσμα όποιος το βιώνει να αυτοδιαγιγνώσκει ότι πάσχει από αιμορροΐδες. Τα πράγματα, όμως, δεν είναι τόσο απλά, διότι υπάρχουν και άλλες παθολογικές καταστάσεις στην περιοχή που μπορούν να εκδηλωθούν με παρόμοιο τρόπο. Τέτοιες είναι η ραγάδα του πρωκτικού δακτυλίου, τα αποστήματα και τα συρίγγια της περιοχής, αλλά και οι κακοήθειες του ορθού. Είναι σημαντικό, λοιπόν, να τεθεί η σωστή διάγνωση από την αρχή για να επιλεγεί και ο κατάλληλος τρόπος αντιμετώπισης. Αυτό μπορεί να γίνει μόνο αν ο ασθενής υποβληθεί σε κλινική εξέταση από τον κατάλληλο ιατρό.

Αίτια

Ανάλογα με την αιτία που προκάλεσε την εμφάνισή τους, οι αιμορροΐδες διακρίνονται σε δύο κατηγορίες:

Α) Πρωτοπαθείς ή ιδιοπαθείς: η ακριβής αιτιολογία δεν είναι γνωστή, φαίνεται να ενοχοποιείται όμως η αυξημένη ενδοκοιλιακή πίεση. Καταστάσεις όπως η χρόνια δυσκοιλιότητα αλλά και η διάρροια, η καθιστική ζωή, ο έντονος βήχας, η εγκυμοσύνη και τέλος η προσπάθεια αφόδευσης για χρονικά διαστήματα μεγαλύτερα του πεντάλεπτου αυξάνουν την ενδοκοιλιακή πίεση.

Β) Δευτεροπαθείς: πολλές φορές η αυξημένη πίεση προέρχεται από άλλα σημεία του φλεβικού δικτύου, όπως το σύστημα της πυλαίας φλέβας η οποία μεταφέρει αίμα στο ήπαρ από άλλα ενδοκοιλιακά όργανα. Νοσήματα όπως η κίρρωση του ήπατος, η θρόμβωση της πυλαίας φλέβας και οι ενδοκοιλιακοί όγκοι αλλά και καταστάσεις όπως η εγκυμοσύνη, προδιαθέτουν για την ανάπτυξη πυλαίας υπέρτασης και, κατά συνέπεια, αιμορροΐδων.

Βαθμοί των αιμορροΐδων

Η γνώση του βαθμού είναι χρήσιμη για την επιλογή της ανάλογης θεραπείας. Διακρίνουμε τέσσερις ανάλογα με το πόσο και πότε προπίπτουν:

Πρώτου βαθμού: Πρόκειται για μικρές αιμορροΐδες που μόλις προπίπτουν κατά την κένωση.
Δευτέρου βαθμού: Είναι λίγο μεγαλύτερες, προπίπτουν κατά την κένωση αλλά ανατάσσονται μόνες τους με το πέρας της αφόδευσης.
Τρίτου βαθμού: Είναι μεγάλες, παραμένουν προπίπτουσες μετά τη κένωση αλλά είναι δυνατό να αναταχθούν με το χέρι.
Τετάρτου βαθμού: Παραμένουν μόνιμα προπίπτουσες και δεν είναι δυνατό να αναταχθούν από τον ασθενή.

Στις χρόνιες περιπτώσεις, σε ηλικιωμένα άτομα, καλύπτονται από δέρμα στη μεγαλύτερη τους έκταση.

Επιπλοκές

Η πιο γνωστή τοπική επιπλοκή είναι η θρόμβωση. Αν οι περιβάλλοντες μύες περισφίξουν τη ρίζα μιας αιμορροΐδας τότε αυτή αποκόπτεται από τη φλεβική κυκλοφορία. Το αίμα που παγιδεύεται μέσα της πήζει με αποτέλεσμα το σχηματισμό θρόμβου.

Αυτή η κατάσταση εκδηλώνεται με έντονο συνεχή πόνο που αυξάνεται κατά τη διάρκεια των κενώσεων. Ταυτόχρονα εκδηλώνεται οίδημα (πρήξιμο) των γύρω ιστών. Τα συμπτώματα μπορεί να υποχωρήσουν μετά από την πάροδο κάποιων ημερών, συνήθως χωρίς άλλες επιπτώσεις. Σπάνια, αναπτύσσεται τοπική νέκρωση που μπορεί να οδηγήσει στη δημιουργία πληγής, η οποία όμως δεν παίρνει μεγάλη έκταση.

Η χρήση παυσιπόνων ή και κορτικοστεροειδών τοπικά, όπως και τα μπάνια με ζεστό νερό βοηθούν στην ανακούφιση από τον πόνο. Απαραίτητη είναι πολλές φορές η κατάκλιση του ασθενούς για μία με δύο ημέρες.

Αν οι αιμορροΐδες υπάρχουν για μακρό χρονικό διάστημα, τότε η συνεχής απώλεια μικρών ποσοτήτων αίματος μπορεί να προκαλέσει σιδηροπενική αναιμία.

Πρόληψη

Απλά υγιεινοδιαιτητικά μέτρα μπορούν να συμβάλλουν στην πρόληψη της εμφάνισής τους. Μερικά απ' αυτά είναι:

Αν η δουλειά σας είναι καθιστική, προσπαθήστε να σηκώνεστε και να περπατάτε τουλάχιστον για ένα πεντάλεπτο ανά ώρα.

Αντιμετωπίστε τη δυσκοιλιότητα αυξάνοντας την πρόσληψη φυτικών ινών και υγρών.
Αν έχετε επίμονη διάρροια ή βήχα, απευθυνθείτε σε ιατρό για τον εντοπισμό του αιτίου και την αντιμετώπισή του.

Αποφύγετε συνήθειες όπως το διάβασμα εφημερίδας στην τουαλέτα και μην κάθεστε σ' αυτή για διάστημα μεγαλύτερο του πεντάλεπτου.

Όταν σηκώνετε κάποιο μεγάλο βάρος εκπνεύστε κατά την προσπάθεια.

Θεραπεία

Υπάρχουν θεραπείες συντηρητικές και επεμβατικές. Η επιλογή τους γίνεται ανάλογα με το βαθμό της πάθησης αλλά και την εμπειρία του χειρουργού στην κάθε τεχνική.

Στην πρώτη κατηγορία, πέρα από τα μέτρα που αναφέραμε παραπάνω, περιλαμβάνεται η χρήση αλοιφών και η ενεσιοθεραπεία. Όσον αφορά τις αλοιφές, παρόλο που οι ασθενείς τις προτιμούν, η αποτελεσματικότητά τους δεν φαίνεται να είναι σημαντική. Η ενεσιοθεραπεία, αν και δεν εφαρμόζεται ιδιαίτερα στην Ελλάδα, είναι μια αρκετά διαδεδομένη τεχνική σε όλο τον υπόλοιπο κόσμο. Πρόκειται για την έγχυση σκληρυντικών ουσιών μέσα και γύρω από τις αιμορροΐδες που οδηγεί στην ανάπτυξη ινώδους ιστού και, κατά συνέπεια , αποτρέπει την πρόπτωσή τους. Μπορεί να εφαρμοστεί σε περιπτώσεις πρώτου ή και δεύτερου βαθμού και οι επιπλοκές της είναι σπάνιες.

Για τις περιπτώσεις μεγαλύτερης βαρύτητας αναπτύχθηκαν διάφορες χειρουργικές τεχνικές με την πάροδο του χρόνου. Η αιμορροϊδεκτομή, δηλαδή η χειρουργική αφαίρεσή τους μαζί με τη συνοδό αρτηρία, είναι μια ριζική λύση και οι τεχνικές που εφαρμόζονται σήμερα επιτρέπουν τη νοσηλεία του ασθενούς μόνο για ένα διήμερο.

Λιγότερο ριζικές λύσεις, που δεν απαιτούν νοσηλεία, είναι:

Η τοποθέτηση ελαστικών δακτυλίων που αποκόπτουν την τροφοδοσία των αιμορροΐδων με αίμα και οδηγούν στην απόπτωσή τους μετά από κάποιες ημέρες.

Η κρυοχειρουργική θεραπεία, όπου επιτυγχάνεται η νέκρωση των αιμορροΐδων με τη χρήση υγροποιημένου αζώτου και Η θρόμβωσή τους με τη χρήση ακτινών L.A.S.E.R.

Οι αιμορροΐδες είναι ένα αρκετά διαδεδομένο πρόβλημα για την αντιμετώπιση του οποίου υπάρχουν αρκετές επιλογές. Η έγκαιρη διάγνωση και θεραπεία, όπως και η υιοθέτηση μερικών απλών μέτρων στην καθημερινή ζωή μπορούν να σας απαλλάξουν οριστικά από τα ενοχλήματα που προκαλεί. Αντίθετα, η χρήση ημιμέτρων είναι βέβαιο ότι δεν θα μπορέσει να σας οδηγήσει ποτέ στην πλήρη ίαση.

Πηγή: www. in.gr

ΕΛΚΩΔΗΣ ΚΟΛΙΤΙΔΑ ΚΑΙ ΝΟΣΟΣ ΤΟΥ CROHN

Οι Ιδιοπαθείς Φλεγμονώδεις Νόσοι του Εντέρου (ΙΦΝΕ), δηλαδή η Eλκώδης Kολίτις και η νόσος του Crohn είναι νοσήματα που προκαλούν μια χρόνια και ειδική φλεγμονή μόνο στο παχύ έντερο η πρώτη και σ’ ολόκληρο το πεπτικό σύστημα η δεύτερη.

ΕΠΙΔΗΜΙΟΛΟΓΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ

Η επίπτωση των ΙΦΝΕ δηλαδή ο αριθμός ατόμων που θα εμφανίσουν τη νόσο σε διάστημα π.χ. ενός έτους και η επικράτηση, δηλαδή ο συνολικός αριθμός των ατόμων που νοσούν σε δεδομένη στιγμή, στις βιομηχανοποιημένες χώρες της Δύσης είναι για μεν την ελκώδη κολίτιδα 2-6 περιπτώσεις ανά 100,000 πληθυσμού και 60-100 περιπτώσεις ανά 100,000 πληθυσμού αντιστοίχως, ενώ για τη νόσο του Crohn 5/100,000 και 50/100000 πληθυσμού αντιστοίχως. Στις ΗΠΑ υπολογίζεται ότι πλέον του ενός εκατομμυρίου ατόμων πάσχουν από ελκώδη κολίτιδα ή νόσο του Crohn. Οι αριθμοί αυτοί είναι σημαντικά χαμηλότεροι στις αναπτυσσόμενες και υποανάπτυκτες χώρες. Στη χώρα μας δεν υπάρχουν στοιχεία που να αφορούν στο σύνολο του πληθυσμού, δεδομένα όμως από την Ήπειρο και την Κρήτη δείχνουν μικρότερη για την ελκώδη κολίτιδα και ίση για τη νόσο του Crohn επίπτωση και επικράτηση με τις ανεπτυγμένες χώρες της Δύσης.

ΠΟΙΑ ΕΙΝΑΙ ΤΑ ΑΙΤΙΑ ΠΟΥ ΤΙΣ ΠΡΟΚΑΛΟΥΝ ;

Η ακριβής αιτιολογία των δύο αυτών νόσων παραμένει άγνωστη. Η κρατούσα πάντως άποψη είναι η χρόνια φλεγμονή συνδέεται με μια πολύπλοκη αλληλεπίδραση μεταξύ γενετικής προδιαθέσεως και αρκετών παραγόντων του περιβάλλοντος. Προσφάτως, βρέθηκαν αρκετές θέσεις στο ανθρώπινο γονιδίωμα (χρωμοσώματα) που προδιαθέτουν στην εμφάνιση των νόσων, αλλά που μόνα τους δεν είναι δυνατόν να τις προκαλέσουν. Γι’ αυτό χρειάζεται και η επίδραση διαφόρων παραγόντων όπως ιοί ή βακτήρια, ο καπνός, η λήψη αντιρρευματικών φαρμάκων, η προσθήκη συντηρητικών στις τροφές, η αλλαγή στις διαιτητικές συνήθειες, ενδεχομένως το stress και η μείωση, για άγνωστους λόγους, του αμυντικού συστήματος του οργανισμού. Ο ρόλος των ψυχολογικών παραγόντων είναι αμφίβολος αλλά πιθανότατα είναι ένας παράγων για την οξεία υποτροπή εγκατεστημένης νόσου.

ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ

Μολονότι τα περισσότερα συμπτώματα είναι κοινά στις δύο νόσους υπάρχουν βασικές διαφορές στην βαρύτητα και την ποικιλία της εμφάνισης τους, πράγμα που οφείλεται στη διαφορετική έκταση και την τοπογραφία της προσβολής του πεπτικού συστήματος.

Η ελκώδης κολίτις προσβάλλει τον βλεννογόνο του παχέος εντέρου σε άλλοτε άλλη έκταση. Στους μισούς περίπου αρρώστους εντοπίζεται στην ορθοσιγμοειδική περιοχή, στο 30% εκτείνεται μέχρι την αριστερή κολική καμπή και στο υπόλοιπο 20% καταλαμβάνει και το εγκάρσιο ή ολόκληρο το παχύ έντερο. Στην πλειονότητα των περιπτώσεων η νόσος παραμένει εντοπισμένη στην έκταση της αρχικής προσβολής, όμως σε κάποια αναλογία επεκτείνεται κεντρικότερα με την πάροδο του χρόνου. Η πορεία της χαρακτηρίζεται από εξάρσεις που εναλλάσσονται με περιόδους υφέσεων. Μια άλλη μορφή της νόσου που ονομάζεται κεραυνοβόλος, χαρακτηρίζεται από βαριά κλινική εικόνα με υψηλό πυρετό.

Οι άρρωστοι αυτοί μπορούν να καταλήξουν σε τοξικό μεγάκολο το οποίο χαρακτηρίζεται από διάταση τμήματος ή ολόκληρου του παχέος εντέρου λόγω επεκτάσεως της φλεγμονής σε όλο το πάχος του τοιχώματος του εντέρου και έχουν άμεση ανάγκη εισαγωγής σε νοσοκομείο. Η νόσος Crohn σε αντίθεση με την ελκώδη κολίτιδα που εντοπίζεται μόνο στο παχύ έντερο μπορεί να προσβάλλει ολόκληρο τον πεπτικό σωλήνα από το στόμα μέχρι τον πρωκτό. Οι τρεις κύριες ανατομικές θέσεις εντοπίσεως της νόσου αφορούν στο λεπτό έντερο(30%), στο λεπτό και παχύ έντερο συγχρόνως (30-40%) και τέλος το παχύ έντερο μόνο (20-30%). Ένα άλλο σημαντικό γνώρισμα της νόσου είναι το βάθος διηθήσεως της φλεγμονώδους διεργασίας στο εντερικό τοίχωμα.

Η νόσος του Crohn σε αντίθεση με την ελκώδη κολίτιδα που προσβάλλει μόνο τον βλεννογόνο, εκτείνεται σε όλες τις στιβάδες του εντερικού τοιχώματος. Η ποικιλία των κλινικών εκδηλώσεων της νόσου είναι πολύ μεγάλη. Και στις δύο νόσους εμφανίζονται γενικά συμπτώματα όπως κόπωση, καταβολή, ανορεξία και μερικές φορές πυρετός. Τα συμπτώματα από το έντερο περιλαμβάνουν βλεννοαιματηρές (συνήθως διαρροϊκές) κενώσεις, που μπορούν να συνοδεύονται από τεινεσμό (επίμονη και επαναλαμβανόμενη τάση για αφόδευση), κολικοειδή κοιλιακό πόνο. Κάποιοι εμφανίζουν ναυτία ή κάνουν εμετό.

Πολλοί ασθενείς εμφανίζουν συμπτώματα από άλλα όργανα του σώματος όπως άφθες (μικρές λευκές πληγές) του στόματος, αρθρίτιδα (διόγκωση και πόνος στις αρθρώσεις), ερύθημα και γαγγραινώδες πυόδερμα (προσβολή του δέρματος), ιριδοκυκλίτιδα (φλεγμονή των οφθαλμών), ηπατοπάθεια (προσβολή του ήπατος), οστεοπόρωση (προσβολή των οστών) και κυψελιδίτιδα ή ίνωση (προσβολή των πνευμόνων).

Υπάρχουν και συμπτώματα που οφείλονται στις επιπλοκές των δύο νόσων.

Η χαμηλή απορροφητικότητα βιταμινών και ιχνοστοιχείων οδηγεί σε δυσχέρεια της νυχτερινής όρασης, κώφωση, αγευσία, ευαισθησία στις λοιμώξεις, τριχόπτωση, στειρότητα (στους άνδρες), απώλεια διάθεσης για sex (και στα δύο φύλα) μείωση ανάπτυξης (στα παιδιά), αναιμία (απώλεια σιδήρου ή δυσαπορρόφηση στη Β12 ή στο φυλλικό οξύ), δερματοπάθειες, χολολιθίαση (δυσαπορρόφηση Χολικών αλάτων) και νεφρολιθίαση (δυσαπορρόφηση οξαλικού οξέως).

Η ελκώδης κολίτις, η οποία προσβάλει μόνο το παχύ έντερο, στην οξεία φάση χαρακτηρίζεται από τοπικές βλεννοαιματηρές διάρροιες των οποίων η βαρύτητα εξαρτάται από την σοβαρότητα της νόσου αλλά και από την έκτασή της. Εάν ολόκληρο το παχύ έντερο είναι προσβεβλημένο η διάρροια μπορεί να είναι πολύ σοβαρή. Εάν πάσχουν μόνο τα τελικά τμήματα (σιγμοειδές και το ορθό) τα κόπρανα μπορεί να είναι πιο σχηματισμέ- να και να έχουν πρόσμιξη αίματος ή βλέννης. Σε περιπτώσεις όπου μικρό τμήμα του εντέρου πάσχει (ορθίτις ή πρωκτίτις) τα γενικά συμπτώματα λείπουν εντελώς.

Η νόσος του Crohn στην αρχική της φάση μπορεί να εμφανιστεί με λίγα συμπτώματα και, σε περιπτώσεις όπου δεν πάσχει το παχύ έντερο ή το τελικό τμήμα του λεπτού (ειλεός) μπορεί να μην έχει ούτε διάρροια. Σε πολλές περιπτώσεις εμφανίζεται με άτυπο κοιλιακό πόνο που υποδύεται σκωληκοειδίτιδα.

Χρόνιος φλεγμονώδης τύπος

Αποτελεί την πλέον συχνή κλινική παρουσία της νόσου και επικρατεί κυρίως στους αρρώστους με ειλεϊτιδα ή ειλεοκολίτιδα. Οι ασθενείς περιγράφουν την ύπαρξη χαμηλού πυρετού, κακουχίας, απώλειας βάρους και αδυναμίας. Αναφέρουν επίσης διάρροια. Μπορεί να υπάρχουν κοιλιακά άλγη. Αποφρακτικός τύπος Η στένωση του αυλού του εντέρου εμφανίζεται ως αποτέλεσμα της φλεγμονώδους διεργασίας, σπασμού η στενώσεως. Οι άρρωστοι περιγράφουν κωλικοειδή κοιλιακά άλγη, μετεωρισμό κοιλίας (φούσκωμα) και βορβορυγμούς.

Συριγγώδης τύπος

Σε αξιοσημείωτη αναλογία των ασθενών αναπτύσσονται συρίγγια δηλαδή οδοί επικοινωνίας, μεταξύ εντερικών ελίκων (εντεροεντερικά), άλλων σπλάγχνων (εντεροσπλαγχνικά) ή μεταξύ εντέρου και δέρματος (εντεροδερματικά). Συρίγγια μεταξύ λεπτού και παχέος εντέρου έχουν ως αποτέλεσμα την εμφάνιση διάρροιας, απώλειας βάρους και εκδηλώσεις δυσαπορρόφησης. Συρίγγια προς την ουροδόχο κύστη ή τον κόλπο προκαλούν αντίστοιχες λοιμώξεις, ενώ εντεροδερματικά συρίγγια εκδηλώνονται κυρίως στις θέσεις των ουλών προηγούμενων χειρουργικών επεμβάσεων για την νόσο. Περιπρωκτική νόσος Περίπου 20-30% των ασθενών με προσβολή του λεπτού ή παχέος εντέρου θα αναπτύξει περιπρωκτική νόσο που εκδηλώνεται με πρωκτικές σχισμές, συρίγγια ή αποστήματα.

ΔΙΑΓΝΩΣΤΙΚΕΣ ΜΕΘΟΔΟΙ

Το ιστορικό και η λεπτομερής κλινική εξέταση συμπεριλαμβανομένης της δακτυλικής εξέτασης του ορθού είναι απαραίτητα στοιχεία για τεκμηρίωση της σωστής διαγνώσεως.

Οι κυριότερες αιματολογικές εξετάσεις περιλαμβάνουν τον προσδιορισμό αιματοκρίτη, της αιμοσφαιρίνης, του αριθμού των λευκών αιμοσφαιρίων και λευκοκυτταρικού τύπου, των αιμοπεταλίων, του σιδήρου, της βιταμίνης Β12, του φυλλικού οξέος, της ΤΚΕ, των πρωτεϊνών οξείας φάσεως (CRP και α1 όξινης γλυκοπρωτεϊνης), και τέλος της αλβουμίνης και των ηλεκτρολυτώντου ορού.

Κάθε μία από αυτές τις εξετάσεις δίνει πληροφορίες για ορισμένες κλινικές παραμέτρους. Θα πρέπει να γίνονται καλλιέργειες και παρασιτολογικές εξετάσεις κοπράνων. Η ακτινολογική διάβαση του λεπτού και παχέος εντέρου θα παράσχει σημαντικές πληροφορίες για την εντόπιση και την έκταση της νόσου καθώς και για την ύπαρξη επιπλοκών (συριγγίων, στενώσεων κλπ).

Οι νεώτερες απεικονιστικές εξετάσεις (διαδερμικό υπερηχογράφημα κοιλίας, αξονική και μαγνητική τομογραφία κοιλίας, σπινθηρογραφικός έλεγχος, ανιούσα ενδοσκοπική χολαγγειογραφία, ή σπινθηρογράφημα με ραδιενεργώς σεσημασμένα λευκοκύτταρα του ασθενούς) θα δώσουν επίσης πληροφορίες για τυχόν ύπαρξη αποστημάτων συριγγίων, επιπλοκών από τα χοληφόρα κλπ. Νεώτερη ακτινολογική μέθοδος είναι η αξονική και ημαγνητική τομογραφία.

Πρόσφατα η ανάπτυξη της ενδοσκόπησης με capsula μπορεί να δώσει πολύ χρήσιμες πληροφορίες σχετικά με την προσβολή του λεπτού εντέρου. Η ενδοσκόπηση του παχέος εντέρου και σε ορισμένες περιπτώσεις του τελικού ειλεού, καθώς και η γαστροσκόπηση, θα παράσχουν σημαντικές διαγνωστικές πληροφορίες για την ακριβή εντόπιση της νόσου. Η ενδοσκόπηση του παχέος εντέρου (κολονοσκόπηση) αποτελεί σημαντική μέθοδο κατάδειξης προσβολής του παχέος εντέρου. Τέλος η δυνατότητα λήψεως βιοψιών του βλεννογόνου μέσω του ενδοσκοπίου αποτελούν σημαντικά πλεονεκτήματα της ενδοσκόπησης. Τα τυπικά ενδοσκοπικά ευρήματα περιλαμβάνουν αφθώδη, αστεροειδή ή γραμμοειδή έλκη, στενώσεις και τμηματική προσβολή του εντέρου. Η ενδοσκόπηση σε περιπτώσεις χειρουργημένων ασθενών μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την κατάδειξη υποτροπής στην περιοχή της αναστόμωσης.

Η ορθοσκόπηση (εξέταση των πρώτων 20 – 25 cm του παχέος εντέρου μπορεί να δώσει πολύ χρήσιμες πληροφορίες (ιδιαίτερα στην ελκώδη κολίτιδα) για μια πρώτη εντύπωση για τη διάγνωση και τη σοβαρότητα της νόσου. Το ποιες, πόσες και με ποια σειρά εξετάσεις θα γίνουν εξαρτώνται από διάφορους παράγοντες που θα κρίνει ο γιατρός σας. Εκείνος επίσης θα κρίνει πόσο συχνά θα πρέπει να σας βλέπει και πότε πρέπει να επαναλάβει μερικές απαραίτητες εξετάσεις.

Η σχέση εμπιστοσύνης που πρέπει να αναπτυχθεί μεταξύ του ασθενούς και του γιατρού είναι απαραίτητη για την σωστή έκβαση της αρρώστιας σας. Θα πρέπει να καταλάβετε ότι τόσο η ελκώδης κολίτιδα όσο και η νόσος του Crohn είναι χρόνιες ασθένειες και χρειάζεται προσεκτική και συνεχή παρακολούθηση σύμφωνα με τις οδηγίες του γιατρού σας. Ακόμη και αν είστε τελείως ελεύθεροι συμπτωμάτων θα πρέπει να επισκέπτεστε το γιατρό σας τουλάχιστον μία φορά το εξάμηνο.

ΘΕΡΑΠΕΙΑ

Οι ασθενείς που πάσχουν από ελκώδη κολίτιδα και νόσο του Crohn θα πρέπει να γνωρίζουν ότι θα τους συνοδεύουν για όλη τη ζωή τους. Η σοβαρότητα και η εξέλιξη της νόσου όμως, διαφέρει σημαντικά από άρρωστο σε άρρωστο. Μερικοί ασθενείς εμφανίζουν πολύ ήπια νόσο με αραιές εξάρσεις ενώ άλλοι υποφέρουν από πολύ σοβαρά και συχνά επεισόδια μερικά από τα οποία χρειάζονται νοσοκομειακή αντιμετώπιση ή και χειρουργική. Δυστυχώς δεν μπορούμε να προδιαγράψουμε το μέλλον καθενός αρρώστου ξεχωριστά μολονότι είναι γνωστό ότι περίπου οι μισοί άρρωστοι διάγουν τόσο ήπια νόσο που δεν θα χρειαστούν ούτε μια φορά να πάρουν κορτικοειδή στη ζωή τους.

Η συντηρητική θεραπευτική αντιμετώπιση της Ελκώδους κολίτιδας και της νόσου του Crohn επιτυγχάνεται

α) με χορήγηση μιας ή συνδυασμού περισσοτέρων της μιας, φαρμακευτικών ουσιών,

β) με συμπτωματική-φαρμακευτική- υποστήριξη

γ) με ψυχιατρική υποστήριξη και τέλος,

δ) με κατάλληλη από του στόματος ή παρεντερικά, διατροφική υποστήριξη. Η χειρουργική αντιμετώπιση των ασθενών με ΙΦΝΕ αφορά κυρίως στους ασθενείς εκείνους στους οποίους η έντονη συντηρητική αγωγή απέτυχε ή ασθενείς με σοβαρές επιπλοκές και σημεία οξείας κοιλίας (εντερική διάτρηση ή απόφραξη, τοξικό μεγάκολο κλπ).

Τέλος ο καρκίνος του παχέος ή λεπτού εντέρου αποτελεί μία ακόμη ένδειξη χειρουργικής επεμβάσεως. Στη διάρκεια των τελευταίων ετών τονίζεται όλως ιδιαιτέρως ο ρόλος και η σημασία της ιατρικής ομάδος που αντιμετωπίζει τον ασθενή με ΙΦΝΕ δηλαδή του γαστρεντερολόγου, του χειρουργού (κατά προτίμηση χειρουργού του πεπτικού) και του ψυχιάτρου. Οι αποφάσεις για τους θεραπευτικούς χειρισμούς και (ακόμη περισσότερο) για τη διενέργεια χειρουργικής επέμβασης θα πρέπει να λαμβάνονται και με την σύμφωνη γνώμη του χειρουργού της ομάδος και μετά επαρκή επιστημονική τεκμηρίωση.

Είναι αυτονόητο ότι ο ασθενής θα πρέπει πάντα να είναι ενήμερος και να υπάρχει η συγκατάθεσή του για τις θεραπευτικές παρεμβάσεις.

Φαρμακευτική θεραπεία

Η φαρμακευτική αντιμετώπιση των ασθενών με ελκώδη κολίτιδα και νόσο Crohn επιτυγχάνεται με την χρήση των ίδιων φαρμακευτικών παραγόντων, αν και τα δύο νοσήματα φαίνεται να αποτελούν διαφορετικές κλινικές οντότητες με πολλές ομοιότητες, αλλά και διαφορές μεταξύ τους.

Η συντηρητική θεραπεία περιλαμβάνει τέσσερις μεγάλες κατηγορίες φαρμάκων: αντιφλεγμονώδη, ανοσοκατασταλτικά, αντιβιοτικά και φάρμακα της συμπτωματικής αντιμετώπισης.

Τελευταία γίνεται μεγάλη προσπάθεια ανεύρεσης νέων φαρμακευτικών προϊόντων πολλά από τα οποία έχουν δοθεί ενθαρρυντικά αποτελέσματα.

Φάρμακα που χρησιμοποιούνται στη θεραπεία της ελκώδους κολίτιδος και της νόσου του Crohn σήμερα.

1) ΤΑ ΑΝΤΙΦΛΕΓΜΟΝΩΔΗ, Κορτικοστεροειδή, Σουλφασαλαζίνη, Ανάλογα σουλφασαλαζίνης
2) ΑΝΤΙΒΙΟΤΙΚΑ Tobramycin, Ciprofloxacin, Μετρονιδαζόλη,Ορνιδαζόλη,
3) ΑΝΟΣΟΚΑΤΑΣΤΑΛΤΙΚΑ - ΑΝΟΣΟΤΡΟΠΟΠΟΙΗΤΙΚΑ Αζαθειοπρίνη, 6-μερκαπτοπουρίνη, κυκλοσπορίνη, infliximab (remicate)
4) ΦΑΡΜΑΚΑ ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΙΚΗΣ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗΣ Αντιδιαρροϊκά, σπασμολυτικά, αναλγητικά, κατασταλτικά του ΚΝΣ, χολεστυραμίνη (χορηγούνται με προσοχή).
5) ΑΛΛΑ (σε βάση ερευνητική)

Θεραπεία ελκώδους κολίτιδας

Με βάση διάφορες κλινικές και εργαστηριακές παραμέτρους η βαρύτητα της προσβολής χαρακτηρίζεται ως ήπια, μέτρια ή βαριά.

Ο διαχωρισμός αυτός έχει μεγάλη σημασία αφού ο τρόπος θεραπείας και η δοσολογία των φαρμάκων καθορίζεται από την βαρύτητα της προσβολής. Οι άρρωστοι με ήπια μορφή της νόσου παρουσιάζουν διάρροια (κενώσεις λιγότερες από 5 το 24ωρο) με πρόσμιξη αίματος και βλέννας. Τα κόπρανα είναι φυσιολογικά ή ημισχηματισμένα. Υπάρχει τεινεσμός και κοιλιακά άλγη. Οι άρρωστοι με μέτριας βαρύτητας νόσο έχουν συχνές διαρροϊκές κενώσεις που είναι σχεδόν πάντα αιματηρές.

Ο πόνος στην κοιλιά και η ευαισθησία υπάρχουν αλλά δεν είναι πολύ έντονοι. Η βαρειά προσβολή χαρακτηρίζεται από πολλές αιματηρές διαρροϊκές κενώσεις, αναιμία, πτώση της πιέσεως, απώλεια βάρους, διατροφικά ελλείμματα και κοιλιακό πόνο. Στους περισσότερους ασθενείς με ελκώδη κολίτιδα η νόσος αντιμετωπίζεται με την χορήγηση φαρμάκων από του στόματος ή παρεντερικά για διάστημα μερικών εβδομάδων. Μετά την επίτευξη ύφεσης των συμπτωμάτων της νόσου ενδείκνυται η επ αόριστον (συνήθως εφ’όρου ζωής) χορήγηση μεσαλαζίνης (Salofalk, Asacol ) από του στόματος για την αποφυγή της υποτροπής της νόσου.

Τα φάρμακα που συνήθως χρησιμοποιούνται είναι τα ακόλουθα :

1. Κορτιζόνη δηλαδή Πρεδνιζολόνη (Presolon) και μεθυλπρεδνιζολόνη (Medrol). Τα φάρμακα αυτά χρησιμοποιούνται στην οξεία φάση για τον έλεγχο της φλεγμονής. Χρησιμοποιούνται υπό μορφή δισκίων, υποκλυσμών ή ενδοφλέβιων ενέσεων. Οι βαριές προσβολές χρειάζονται νοσηλεία στο νοσοκομείο. Η κυκλοσπορίνη είναι ένα φάρμακο που χρησιμοποιείται σε βαριές περιπτώσεις στις οποίες απέτυχε η χορήγηση κορτιζόνης. Υπάρχει ένα είδος κορτιζόνης (butezonide, budecol, budenofalk) το οποίο αδρανοποιείται ταχύτατα και επομένως έχει πολύ λιγότερες παρενέργειες σε σχέση με τα άλλα είδη κορτιζόνης.

2. Μεσαλαζίνη (Salofalk, Asacol) χορηγείται τόσο στην οξεία προσβολή, όσο και ως θεραπεία συντηρήσεως. Χορηγείται από του στόματος καθώς και υπό μορφή υποκλυσμών και υποθέτων.

3. Αζαθειοπρίνη. Χρησιμοποιείται σε ασθενείς με χρόνια ενεργό νόσο, που απαιτεί για την αντιμετώπισή της συνεχή χορήγηση κορτιζόνης για μακρό διάστημα.

Θεραπεία της νόσου του Crohn

Η νόσος του Crohn παρουσιάζει σημαντικές δυσχέρειες στον καθορισμό μιας συγκεκριμένης θεραπευτικής στρατηγικής λόγω του πολύπλοκου των κλινικών του εκδηλώσεων. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα διαφορετική θεραπευτική προσέγγιση της ιδίας περιπτώσεως από διαφορετικούς ιατρούς, πράγμα που επαληθεύεται στην καθημερινή κλινική πράξη. Οι θεραπευτικές προσπάθειες αποβλέπουν κατά πρώτο λόγο στην συμπτωματική ανακούφιση του αρρώστου και κατά δεύτερο λόγο στην αποκατάσταση των διαταραγμένων εργαστηριακών εξετάσεων και την διατήρηση της ύφεσης.

Τα φάρμακα που χρησιμοποιούνται στη νόσο Crohn είναι:

1. Κορτιζόνη (presolon, Medrol)

2. Αζαθειοπρίνη

3. Μεσαλαζίνη (Salofalk, Asacol )

4. Αντιβιοτικά (Flagyl, ciproxin, Betiral) για τον έλεγχο των λοιμώξεων 5. Infliximab (remicade)

6. Ειδικές (εντερικές) δίαιτες

Ποιες είναι οι παρενέργειες των φαρμάκων που χρησιμοποιούνται στη θεραπεία ασθενών με ελκώδη κολίτιδα και νόσο του Crohn ;

Οι παρενέργειες των φαρμάκων είναι αρκετές και μερικές εξ αυτών επικίνδυνες. Οι ασθενείς θα πρέπει να είναι ενήμεροι για τους κινδύνους έτσι ώστε να λαμβάνονται τα κατάλληλα προληπτικά μέτρα. Ενδεικτικά αναφέρονται

1. Μεσαλαζίνη, Σουλφασαλαζίνη (Salofalk, Asacol, Azulfidin) : Κεφαλαλγία, εξάνθημαδέρματος, ναυτία, αναιμία, νεφρική βλάβη

2. Αζαθειοπρίνη : πτώση αριθμού λευκών αιμοσφαιρίων, βλάβη ήπατος, βλάβη παγκρέατος

3. Κορτιζόνη : αύξηση της πίεσης του αίματος,οστεοπόρωση, αύξηση σακχάρου, λοιμώξεις,μείωση μυικής μάζης, αναστολή ανάπτυξης στα παιδιά,καταρράκτης κλπ

Διατροφική υποστήριξη ασθενών με νόσο Crohn και ελκώδη κολίτιδα

α) ενδείξεις διατροφικής υποστήριξης

Υπάρχουν τρεις μείζονες ενδείξεις για την έναρξη εφαρμογής διατροφικής υποστήριξης των ασθενών με ΙΦΝΕ.

Η πρώτη αφορά στην βελτίωση της διατροφικής κατάστασης ή της αποτροπής εμφάνισής της σε οποιονδήποτε ασθενή, στον οποίο η δραστηριότητα της νόσου αποκλείει την επαρκή πρόσληψη των απαιτουμένων καθημερινώς διατροφικών ουσιών.

Η δεύτερη αφορά σε ασθενείς στους οποίους η διατροφική φροντίδα εφαρμόζεται ως πρωτογενής θεραπεία σε συνδυασμό ή όχι με φάρμακα, καθώς και σε ασθενείς στους οποίους έχει προγραμματιστεί χειρουργική επέμβαση για διαφόρους λόγους.

Η τρίτη τέλος ένδειξη αφορά σε ασθενείς οι οποίοι χρειάζονται μακρά θεραπεία με ολική παρεντερική θρέψη, λόγω εκτεταμένης προσβολής του εντέρου ή λόγω συνδρόμου βραχέος εντέρου μετά επανειλημμένες χειρουργικές επεμβάσεις.

β) Γενικές διαιτητικές οδηγίες

Δεν υπάρχουν ειδικές διαιτητικές οδηγίες που να μπορούν να συσταθούν στους ασθενείς με ελκώδη κολίτιδα και νόσο Crohn. Όμως ορισμένες τροφές (όπως πχ σπόροι, αμαγείρευτα λαχανικά, φρούτα κλπ), οι οποίες μπορεί να προκαλέσουν εντερική απόφραξη εφ όσον υπάρχουν εκτεταμένες στενώσεις του εντέρου, θα πρέπει να αποφεύγονται

Επίσης διάφορα δισκία τα οποία ενδέχεται να μη προλάβουν να διαλυθούν στο έντερο, μπορεί να ενσφηνωθούν σε εστενωμένα του τμήματα. Γενικώς οι άρρωστοι με νόσο Crohn θα πρέπει να σιτίζονται με τροφές επαρκείς σε θρεπτικά στοιχεία χωρίς να απαγορεύονται αυτές που έχουν φυτική προέλευση αρκεί να είναι καλά μαγειρευμένες. Η σύσταση για αποφυγή του γάλακτος στις ΙΦΝΕ αν και δεν στηρίζεται σε επαρκή επιστημονικά δεδομένα, εν τούτοις για τις συνθήκες της ελληνικής πραγματικότητας με το υψηλό ποσοστό υπολακτασίας φαίνεται λογική, τουλάχιστον στις εξάρσεις της νόσου. Στα μεσοδιαστήματα οι άρρωστοι χωρίς επιπλοκές θα πρέπει να σιτίζονται κανονικώς.

ΕΝΔΕΙΞΕΙΣ ΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΗΣ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗΣ
Στην ελκώδη κολίτιδα η χειρουργική επέμβαση επιφυλάσσεται

α) Σε τοξικό μεγάκολο, δηλαδή σε οξεία προσβολή που δεν αντιμετωπίζεται με συντηρητικά μέσα και κινδυνεύει άμεσα η ζωή του ασθενούς.

β) Σε χρόνια νόσο που δεν υφίεται με φαρμακευτική αγωγή ή χρειάζεται συνεχώς λήψη μεγάλων δόσεων κορτιζόνης

γ) στην ανάπτυξη καρκίνου Σε όλες τις περιπτώσεις διενεργείται ολική κολεκτομή και ειλεοπρωκτική αναστόμωση. Αυτό σημαίνει ότι ενώνεται το λεπτό έντερο με τον πρωκτό. Οι περιπτώσεις όπου γίνεται μόνιμη ειλεοστομία (παρά φύση έδρα) είναι πλέον σπάνιες.

Στη νόσο του Crohn

Στένωση, απόστημα, συρίγγιο και πρωκτική νόσος (ραγάδες). Όταν η εγχείρηση είναι αναπόφευκτη γενικός κανόνας για τον χειρουργό είναι να εξαιρεί όσο λιγότερο έντερο μπορεί.

ΨΥΧΟΘΕΡΑΠΕΙΑ

Ο ρόλος της είναι αβέβαιος. Μολονότι είναι βέβαιο ότι οι ΙΦΝΕ δεν μπορούν να θεραπευτούν μόνο με ψυχοθεραπεία πολλοί ασθενείς βιώνουν πιο ήπιες εξάρσεις με ψυχολογική υποστήριξη (του ίδιου αλλά και του οικογενειακού περιβάλλοντος).

ΕΙΔΙΚΑ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ

Πρόγνωση. Οι πάσχοντες από ελκώδη κολίτιδα και νόσο του Crohn πρέπει να γνωρίζουν ότι δεν υπάρχει πλήρης και δια βίου θεραπεία, έτσι θα συνυπάρχουν με τη νόσο τους για όλη τους τη ζωή. Παρ’ όλα αυτά οι περισσότεροι θα μπορέσουν να βιώσουν μια πλήρη και φυσιολογική ζωή σε όλες τις εκφάνσεις της (διατροφή, sex, εργασία, γάμος κλπ). Βασική σημασία έχει η σωστή και συνεχής παρακολούθηση της εξελίξεως και συμπεριφοράς της νόσου με τον θεράποντα ιατρό.

Συρίγγια. Περίπου ένα τρίτο των αρρώστων που πάσχουν από νόσο του Crohn αναπτύσσουν συρίγγια, δηλαδή μια επικοινωνία μεταξύ του εντέρου με άλλο τμήμα του εντέρου ή με την ουροδόχο κύστη, τον κόλπο ή και το δέρμα. Τα πιο συχνά συρίγγια δημιουργούνται στη περιοχή γύρω από τον πρωκτό και είναι πολύ ενοχλητικά και δυσίατα. Η θεραπεία τους περιλαμβάνει αντιβιοτικά, κορτικοειδή ή ανοσοκατασταλτικούς παράγοντες. Σε επιλεγμένες περιπτώσεις η χειρουργική θεραπεία μπορεί να είναι πολύ αποτελεσματική. Σε περιπτώσεις όπου το συρίγγιο αφορά δύο εντερικές έλικες η αφαίρεση του τμήματος του εντέρου που το δημιούργησε είναι πολύ δραστική θεραπεία.

Οστεοπόρωση. Περισσότεροι από μισοί ασθενείς με ΙΦΝΕ εμφανίζουν σημαντική απώλεια οστικής μάζας. Αυτό οφείλεται στην μη ικανοποιητική απορρόφηση θρεπτικών ουσιών από το πεπτικό σύστημα που πάσχει αλλά και από τη μακροχρόνια λήψη κορτιζόνης. Για τη μέτρηση της οστικής μάζας χρησιμοποιούνται ακτινολογικές μέθοδοι. Η θεραπεία περιλαμβάνει χορήγηση Βιταμίνης D, ασβεστίου ή διφωσφονικά. ΙΦΝΕ στα παιδιά. Οι στατιστικές λένε ότι όλο και περισσότερα παιδιά προσβάλλονται από τις δύο νόσους, ιδιαίτερα από τη νόσο Crohn.

Η θεραπεία είναι η ίδια όπως και στους ενήλικες αλλά η φθοροποιός επίδραση της νόσου είναι ποιο σοβαρή γιατί επηρεάζει την ανάπτυξη. Ειδική μέριμνα πρέπει να ληφθεί για τη θερμιδική κάλυψη των νέων ασθενών. Επίσης η ψυχολογική επίπτωση των προβλημάτων που συνοδεύουν τη νόσο στα παιδιά μπορεί να είναι μεγάλη, γι’ αυτό συνιστάται η βοήθεια και ενός παιδοψυχίατρου. Για την αντιμετώπιση παιδιών με ΙΦΝΕ πρέπει να υπάρχει στενή επικοινωνία μεταξύ του θεράποντος οικογενειακού ιατρού και εξειδικευμένου κέντρου.

SEX, ΓΑΜΟΣ, ΕΓΚΥΜΟΣΥΝΗ

Ο ασθενής ενθαρρύνεται να ζει μια φυσιολογική σεξουαλική ζωή όταν βέβαια το επιθυμεί και το μπορεί. Είναι φυσικό στις περιόδους εξάρσεως της νόσου η libido να είναι μειωμένη στα δύο φύλα ενώ στις γυναίκες μπορεί να υπάρχει αναστολή της περιόδου.

Πρόβλημα αποτελεί η ύπαρξη εντεροκολπικών συριγγίων. Στην περίπτώση αυτή η αντιμετώπιση πρέπει να είναι επείγουσα. Είναι γνωστό ότι οι ΙΦΝΕ συνοδεύονται από μια γενετική προδιάθεση, η οποία ωστόσο δεν είναι τόσο σημαντική ώστε να μην παντρεύεται κανείς ή να αποφεύγει να κάνει παιδιά.

Απλά οι μέλλοντες γονείς πρέπει να ενημερώνονται πλήρως για τις πιθανότητες από τον θεράποντα ιατρό. Η πάσχουσα από ΙΦΝΕ γυναίκα μπορεί άνετα να κυοφορήσει και να περατώσει επιτυχώς την εγκυμοσύνη της. Η νόσος της δεν θα χειροτερέψει εξ αιτίας της κυήσεως είτε πάσχει από ελκώδη κολίτιδια είτε από Crohn. Εξαίρεση είναι οι γυναίκες που λαμβάνουν ανοσοκατασταλτικά (αζαθειοπρίνη κ.α.). Σ’ αυτές θα πρέπει να ενθαρρύνεται η λήψη αντισυλληπτικών.

Φυσικά η σύλληψη θα πρέπει να γίνεται σε περιόδους που η νόσος δεν είναι ενεργός. Κατά τη διάρκεια της κυήσεως η συνεργασία γυναικολόγου με το γαστρεντερολόγο πρέπει να είναι στενή. Η σουλφασαλαζίνη και τα κορτικοειδή μπορούν να χορηγηθούν με ασφάλεια στη διάρκεια της κυήσεως στις συνιστώμενες θεραπευτικές δόσεις. Επομένως οποιαδήποτε υποτροπή της νόσου σε έγκυο γυναίκα μπορεί να αντιμετωπισθεί με τον συνήθη τρόπο.

Η διακοπή της κύησης δεν αναμένεται να συντελέσει στην ύφεση της νόσου και δεν συνιστάται. Αν και η σουλαφασαλαζίνη διέρχεται στο μητρικό γάλα δεν υπάρχει λόγος διακοπής του θηλασμού, αφού ο κίνδυνος πυρηνικού ικτέρου στο βρέφος δεν υπερβαίνει τον αναμενόμενο. Για την μετρονιδαζόλη (Flagyl) δεν υπάρχουν δεδομένα που να υποστηρίζουν ότι είναι βλαπτική στο έμβρυο. Όπως όμως συμβαίνει με όλα τα φάρμακα καλό είναι να αποφεύγεται η χορήγησή τους στη διάρκεια του πρώτου τριμήνου της κύησης. Η χορήγηση ανοσοκατασταλτικών φαρμάκων στη διάρκεια της κύησης δεν επιτρέπεται αφού έχουν δυνητικά τερατογόνο δράση, αν και σε σειρά μητέρων που έλαβαν αζαθειοπρίνη, η συχνότητα διαμαρτιών περί την διάπλαση του εμβρύου δεν διέφερε από την συχνότητα που παρατηρείται στον φυσιολογικό πληθυσμό.

Η ΠΙΘΑΝΟΤΗΤΑ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΚΑΡΚΙΝΟΥ

Ο κίνδυνος ανάπτυξης καρκίνου στο παχύ έντερο ότι εξαρτάται από την έκταση προσβολής του παχέος εντέρου (ολική ή εκτεταμένη κολίτιδα) και τη διάρκεια της νόσου (μεγαλύτερη από 10 χρόνια). Ανάλογες επομένως είναι και οι ενδείξεις κολεκτομής σε τέτοιους ασθενείς λαμβανομένων υπόψη βεβαίως και άλλων παραγόντων. Της εμφάνισης του καρκίνου προηγείται σε αρκετές περιπτώσεις η εμφάνιση επιθηλιακής δυσπλασίας του βλεννογόνου του παχέος εντέρου (προκαρκινική κατάσταση).

Θα πρέπει πάντως να τονιστεί ότι αν και ο κίνδυνος ανάπτυξης καρκίνου στις περιπτώσεις ελκώδους κολίτιδας είναι υπαρκτός, εν τούτοις το απόλυτο μέγεθος του προβλήματος δεν είναι σημαντικό, δεδομένου ότι εκτεταμένη προσβολή του παχέος εντέρου παρατηρείται σε μικρό ποσοστό των ασθενών και επί πλέον μικρό ποσοστό των ασθενών με εκτεταμένη προσβολή και μακρά διάρκεια νόσου θα εμφανίσει καρκίνο.

Όλοι οι ασθενείς που πάσχουν από εκτεταμένη ελκώδη κολίτιδα ή εκτεταμένη CROHN του παχέος εντέρου με διάρκεια μεγαλύτερη από 10 χρόνια θα πρέπει να κάνουν ολική κολονοσκόπηση κάθε δύο χρόνια.

ΣΤΟΜΙΑ ΚΑΙ ΝΕΟΛΗΚΥΘΟΣ

Η μόνιμη ειλεοτομία γίνεται πλέον πολύ σπάνια σε ασθενείς που χρειάζεται να κάνουν ολική κολεκτομή. Η συντριπτική πλειοψηφία κάνει τις επεμβάσεις ενώσεως του λεπτού εντέρου με τον πρωκτό με σχηματισμό τεχνητής ληκύθου. Η ύπαρξη στομίας, πάντως, επιτρέπει πλήρη φυσική δραστηριότητα συμπεριλαμβανομένου και του sex και της αθλήσεως αρκεί να υπάρξει σωστή ενημέρωση. Το ίδιο συμβαίνει και με το σχηματισμό νεοληκύθου. Με τις σωστές οδηγίες μπορεί κανείς να έχει φυσιολογικές ή σχεδόν φυσιολογικές κενώσεις.

ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ
Οι ασθενείς πρέπει να ενθαρρύνονται να έχουν φυσιολογικές δραστηριότητες αν και θα πρέπει να καθορίζουν μόνοι που φτάνουν τα όριά τους.

ΣΥΛΛΟΓΟΙ ΠΑΣΧΟΝΤΩΝ

Όπως τονίζεται από όλους τους ασχολούμενους με το θέμα η ελκώδης κολίτιδα και η νόσος του Crohn είναι ανίατα νοσήματα που διαρκούν δια βίου. Το γεγονός αυτό έχει σημαντικές ψυχολογικές και κοινωνικές επιπτώσεις στους πάσχοντες. Σημαντική ψυχολογική, αλλά και ουσιαστική βοήθεια παρέχουν οι εθνικοί σύλλογοι πασχόντων. Ο θεράπων ιατρός θα πρέπει πάντα να ενθαρρύνει τους ασθενείς να καταστούν μέλη του αντίστοιχου εθνικού συλλόγου πασχόντων.

ΤΙ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΘΥΜΑΣΑΙ

• Να ακολουθείς πιστά τις οδηγίες του θεράποντος ιατρού σου και να τον επισκέπτεσαι τακτικά ακόμη και τις περιόδους που η νόσος σου είναι σε πλήρη ύφεση. Αν αισθανθείς κάτι ασυνήθιστο να τον επισκεφθείς αμέσως.
• Μη κάνεις το γιατρό στον εαυτό σου προσθέτοντας φάρμακα και μην αυξάνεις ή μειώνεις τη δόση των φαρμάκων μόνος σου.
• Μάθε να ξεχωρίζεις μόνος σου τα σημάδια έξαρσης της νόσου. Αλλαγές στη συχνότητα και τη σύνθεση των κενώσεων, βλενοαιματηρές κενώσεις, κοιλιακός πόνος, καταβολή, πυρετός, ανορεξία και απώλεια βάρους μπορεί να είναι συμπτώματα που συνηγορούν για έξαρση. Επίσης πόνοι στις αρθρώσεις, φλεγμονή των ματιών, εξανθήματα, οσφυαλγία και κολικοί νεφρών ή χοληφόρων. Επισκέψου αμέσως το γιατρό σου, μολονότι είναι πιθανό τα παραπάνω να μην οφείλονται σε ενεργοποίηση ΙΦΝΕ.
• Να είσαι αισιόδοξος. Έχοντας ΙΦΝΕ μπορείς να ζήσεις μια απολύτως φυσιολογική ζωή, να ικανοποιείς τις επιθυμίες σου και να πετύχεις όλους στους στόχους σου.

ΠΗΓΗ ΤΟΥΛΟΥΜΗΣ ΛΑΖΑΡΟΣ

ΕΙΔΙΚΟΣ ΓΑΣΤΡΕΝΤΕΡΟΛΟΓΟΣ - ΗΠΑΤΟΛΟΓΟΣ

Οστεοπόρωση. Πόσο αφορά τον ανδρικό πληθυσμό;

Γράφει ο Βλασσερός Γιώργος,

Πτυχιούχος Φυσικής Αγωγής

ΓενικάTo 1988 η επιτροπή του τμήματος «Ασβεστιορρυθμιστικές Ορμόνες και Οστικός Μεταβολισμός» της Γερμανικής Ενδοκρινολογικής Εταιρείας έδωσε τον παρακάτω ορισμό: «Οστεοπόρωση είναι η απώλεια ή μείωση της οστικής μάζας, δομής και λειτουργίας που συνδέεται με κατάγματα».

Νεότερες γνώσεις οδήγησαν στον ακόλουθο γενικά χρησιμοποιούμενο ορισμό:

Οστεοπόρωση είναι μια συστηματική σκελετική πάθηση που χαρακτηρίζεται από χαμηλή σκελετική μάζα και από διαταραχή της μικροαρχιτεκτονικής του οστού με αυξημένη οστική ευθραυστότητα και τάση για κατάγματα». Η μετεμμηνοπαυσιακή οστεοπόρωση είναι μακράν η συχνότερη μορφή. Η ηλικία και το γυναικείο φύλο αποτελούν τους δύο ισχυρότερους παράγοντες κινδύνου. Παρόλα αυτά η οστεοπόρωση δεν αποτελεί «προνόμιο» μόνο των γυναικών.

Δευτεροπαθή αίτια οστεοπόρωσης στους άνδρες
-Έλλειψη κινητικότητας (χρόνια ακινησία)
-Μείωση οπτικής οξύτητας
-Διατροφή (φτωχή σε ασβέστιο, πλούσια σε φωσφορικά και πρωτεΐνες)
-Τρόπος ζωής (οινοπνευματώδη, καφές, κάπνισμα)
-Φάρμακα (γλυκοκορτικοειδή, θυροξίνη, υπακτικά, αντιεπιληπτικά)
-Γενετική (οικογενής συσσώρευση περιπτώσεων οστεοπόρωσης)
-Ενδοκρινικές παθήσεις
-Σύνδρομο Cushing
-Υπερπαραθυρεοειδισμός
-Υπερθυρεοειδισμός
-Κακοήθεις παθήσεις
-Γαστρεντερικές παθήσεις (κίρρωση ήπατος, νόσος Crohn, ελκώδης κολίτις)

Διαγνωστικά κριτήρια

Η μέτρηση της οστικής μάζας σε διάφορες σκελετικές θέσεις (σπονδυλική στήλη, ισχίο, αντιβράχιο, φτέρνα) προβλέπει τον κίνδυνο στις γυναίκες, στους άνδρες όμως τα δεδομένα που υπάρχουν είναι λίγα.

Σύμφωνα όμως με τις τελευταίες μελέτες, κάθε σταθερή απόκλιση μείωσης της οστικής πυκνότητας, προβλέπει παρόμοιο κίνδυνο στους άνδρες και στις γυναίκες, παρ’όλα αυτά ο απόλυτος κίνδυνος για κάποιο δεδομένο οστικής πυκνότητας διαφέρει ανάλογα με το φύλο.

Καθοριστικής σημασίας όσον αφορά τη διάγνωση είναι επίσης οι παράγοντες του τρόπου ζωής, ιατρικές καταστάσεις που συνδέονται με την οστική νόσο (κάποιες από αυτές αναφέρονται στον παραπάνω πίνακα), ο βιοχημικός έλεγχος (γενική αίματος-ΤΚΕ, κρεατινίνη, τρανσαμινάσες, ασβέστιο, φώσφορο, αλκαλική φωσφατάση)

Επιδημιολογία

Στη Γερμανία οι οστεοπορωτικοί ασθενείς υπολογίζονται σε 6 εκατομμύρια εκ των οποίων το 20% είναι άνδρες. Στο παρελθόν οι επιδημιολογικές μελέτες «αγνοούσαν» την ανδρική οστεοπόρωση. Τρεις πρόσφατες μελέτες στρατολόγησαν και άνδρες, αναφερόμαστε στη μελέτη Dubbo η οποία περιλάμβανε ένα δείγμα 110 ανδρών και 172 γυναικών, ηλικίας 72 ετών και άνω, από τη Αυστραλία, η ευρωπαϊκή μελέτη σπονδυλικής οστεοπόρωσης EVOS με συνολικό αριθμό 16.047 ατόμων (7.454 άνδρες και 8.593 γυναίκες) και η μελέτη Rotterdam με 750 άνδρες και 750 γυναίκες, ηλικίας 55 έως 75 ετών.

Χρησιμοποιώντας ως τελικό σημείο τα κατάγματα, ο σχετικός κίνδυνος για τους άνδρες έχει εύρος 13-25%. Η μελέτη EVOS έδειξε μεγαλύτερες διαφορές στην επίπτωση των καταγμάτων μεταξύ των χωρών απ’ότι μεταξύ του φύλου φανερώνοντας τη σημασία των βιολογικών και γενετικών παραγόντων. Ο αριθμός των ανδρών που παρουσιάζει κατάγματα είναι ανοδικός με κύριο αίτιο τις δημογραφικές αλλαγές που συνέβησαν στις αναπτυγμένες χώρες τα τελευταία εκατό χρόνια: αύξηση του προσδόκιμου επιβίωσης αλλά και αλλαγή της δομής του πληθυσμού ποιοτικά προς έναν πληθυσμό πιο γερασμένο.

Στον Ευρωπαϊκό χώρο τα διαγιγνωσκόμενα σπονδυλικά κατάγματα είναι 10,7/1000 άτομα ανά έτος στις γυναίκες και 5,7/1000 άτομα ανά έτος στους άνδρες. Αντίστοιχα η επίπτωση των μη σπονδυλικών καταγμάτων χαμηλής ενέργειας είναι 19/1000 και 7,3/1000 ανά έτος αντίστοιχα. Στην Ελλάδα το 1997 η επίπτωση των καταγμάτων του ισχίου για άτομα ηλικίας άνω των 50 ετών ήταν 448,87/100.000 για τις γυναίκες και 216,11/100.000 για τους άνδρες.

Ο ρόλος της διατροφής και της άσκησης στην πρόληψη της ανδρικής οστεοπόρωσης Όπως σε κάθε πάθηση, όταν υπάρχει η δυνατότητα, η πρόληψη αποτελεί την καλύτερη «θεραπεία». Η πρόληψη της οστεοπόρωσης είναι εφικτή και έχει ως αποτέλεσμα τη μείωση ως ένα βαθμό του φαινομένου. Η παθογένεια της οστεοπόρωσης στους άνδρες διαφέρει από αυτή των γυναικών, γι’αυτό και οι προληπτικές και θεραπευτικές προσπάθειες είναι ειδικά σχεδιασμένες για το ανδρικό πληθυσμό.

Ιδιαίτερα σημαντικό σημείο όσον αφορά την πρόληψη, είναι ο εντοπισμός και η διόρθωση παραγόντων ή καταστάσεων που συμβάλλουν στην οστική απώλεια (σύνδρομο Cushing, η έλλειψη βιταμίνης D η οποία σχετίζεται άμεσα με την απορρόφηση του ασβεστίου, η νεφρική νόσος, ο υπογοναδισμός κ.α) Η άσκηση αποτελεί ένα «εργαλείο» υψίστης σημασίας για την αύξηση της οστικής πυκνότητας έως την ηλικία των 18-20 ετών αλλά και για τη διατήρηση της, κατά τη ενήλικη ζωή.

Η φύση της άσκησης, η ηλικία έναρξης αυτής αλλά και η διάρκεια και η ένταση καθορίζουν σε σημαντικό βαθμό τα οφέλη που προκαλούνται στην οστική μάζα. Η ένταση και η διάρκεια στο τρέξιμο και στα άλματα είναι ιδιαίτερα σημαντική, καθώς επίσης και οι ασκήσεις με αντιστάσεις (βάρη) οι οποίες φορτίζουν περισσότερο το σκελετό επιφέροντας ευεργετικά αποτελέσματα στην οστική πυκνότητα. Εν αντιθέσει, είδη άσκησης που δε φορτίζουν το σκελετικό σύστημα όπως π.χ η κολύμβηση δε φαίνεται να δρουν ευεργετικά.

Σημειωτέον ότι κατά τη διάρκεια της ενήλικης ζωής η δυνατότητα αύξησης της οστικής πυκνότητας είναι μηδαμινή, αλλά η θετική επίδραση της άσκησης στην αύξηση και διατήρηση της μυϊκής δύναμης σε όλες τις ηλικίες ωφελεί άμεσα τα οστά, διατηρώντας την ισορροπία, το συντονισμό, καθώς και τη νευρομυϊκή συναρμογή μειώνοντας τον κίνδυνο των πτώσεων.

Όσον αφορά την πρόληψη μέσω της διατροφής, καθοριστικής σημασίας είναι η πρόσληψη του ασβεστίου, για την επίτευξη της κορυφαίας οστική μάζας στα αγόρια αλλά και σημαντικότατος παράγοντας για την πρόληψη της ηλικιοεξαρτόμενης οστικής απώλειας. Η μειωμένη βιοδιαθεσιμότητα του ασβεστίου εξαιτίας της μειωμένης πρόσληψης και μειωμένης εντερικής απορρόφησης που παρατηρείται κατά την γήρανση, διεγείρουν την έκκριση παραθορμόνης. Επιπλέον η ελαττωμένη πρόσληψη βιταμίνης D αλλά και η μειωμένη παραγωγή της από τον ανθρώπινο οργανισμό συμβάλλει περαιτέρω στην έκκριση παραθορμόνης και στη μείωση της εντερικής απορρόφησης του ασβεστίου.

Αποτέλεσμα όλων των παραπάνω είναι η δημιουργία ενός δευτεροπαθούς υπερπαραθυρεοειδισμού ο οποίος με τη σειρά του μπορεί να οδηγήσει σε οστική απώλεια. Επιπροσθέτως η αποφυγή της καταχρήσεως αλκοόλ και καπνίσματος είναι ευεργετική αφού σύμφωνα με τα είδη υπάρχοντα επιστημονικά δεδομένα είναι γνωστό ότι ο αλκοολισμός και η κατάχρηση καπνού ανήκουν στην κατηγορία των δευτεροπαθών αιτιών της ανδρικής οστεοπόρωσης.

Οι συστάσεις για τους άνδρες ηλικίας άνω των 65 ετών σε ασβέστιο και βιταμίνη D είναι 1500 mg και 800 IU αντίστοιχα. Επίσης συνίσταται η αποφυγή υψηλής πρόσληψης νατρίου, φωσφόρου, πρωτεΐνης, καφεΐνης και φυτικών ινών. Άλλα θρεπτικά συστατικά τα οποία μπορούν να επηρεάσουν την υγεία των οστών είναι η βιταμίνη Κ, η βιταμίνη C, η βιταμίνη Α, το μαγγάνιο, ο χαλκός, ο σίδηρος, ο ψευδάργυρος και τα λιπαρά οξέα, χωρίς να υπάρχουν όμως προς το παρόν συγκεκριμένες συστάσεις για την πρόληψη τους.

Τέλος ιδιαίτερης σημασίας είναι η διάγνωση της οστεοπόρωσης έτσι ώστε να αντιμετωπισθεί με την κατάλληλη φαρμακευτική αγωγή η οποία είναι απαραίτητη ουσιαστικά για τους άνδρες οι οποίοι έχουν οστική πυκνότητα κάτω των 2-2,5 σταθερών αποκλίσεων από τη μέση τιμή νέων ανδρών.

Τα φάρμακα στην ψυχική υγεία

Υπάρχει μία γενικευμένη προκατάληψη σε ότι έχει σχέση με την ψυχική υγεία, το έχω γράψει πολλές φορές και πώς να μην το κάνω, αφού συχνά όταν βγαίνω έξω ακούω εκφράσεις του τύπο «εγώ δε θα πάω στον τρελογιατρό, δε θα καταλήξω χαπάκιας, δε θα αρχίσω τα ψυχοφάρμακα, δεν είμαι φευγάτος για να πάω σε ψυχολόγο».

Έτσι κάποιοι θεωρούν τα φάρμακα για την ψυχική υγεία σαν κάτι το κακό, σαν κάτι που τους υποβαθμίζει την προσωπικότητα. Πολλοί φοβούνται να τα πάρουν. Πιστεύω ότι ένας άλλος λόγος, πέρα από την προκατάληψη είναι και το γεγονός, ότι, στην ψυχική υγεία δεν έχουμε να κάνουμε με κάτι το απτό, με κάτι που φαίνεται, όπως στη σωματική υγεία.

Δηλαδή, στη σωματική υγεία, βλέπεις την πληγή, βλέπεις τον πυρετό στο θερμόμετρο, το συνάχι και όταν σου πει ο γιατρός, πρέπει να ακολουθήσεις αυτήν την αντιβίωση για να γίνεις καλά, το κάνεις χωρίς πολλές σκέψεις, με κάποιες εξαιρέσεις πάντα (εννοώ κάποιους που δε θέλουν ούτε για πονοκέφαλο να πάρουν ένα αναλγητικό).

Στην ψυχική όμως υγεία, δε μπορώ να δω το άγχος που είναι βασική κατ’ εμέ αιτία των κρίσεων πανικού. Μπορώ να το αισθανθώ. Να αισθανθώ ότι κάτι μέσα μου, δεν πάει καλά. Όμως επειδή αυτό το άγχος σωματοποιείται, χτυπάει στο στομάχι, στο κεφάλι ή στα έντερα (σπαστική κολίτιδα) το μυαλό μου αυτομάτως πάει σε αυτό που βλέπω στο σώμα μου, και όχι στο άγχος και σε ότι αυτό προκαλεί στην ψυχολογία μου.

Για αυτό και όταν ο γαστρεντερολόγος μου είπε να πάρω Librax το αρνήθηκα. Όταν μου είπε ο ψυχίατρος να πάρω αγχολυτικό για τις κρίσεις πανικού και αντικαταθλιπτικό για την κατάθλιψη και πάλι στην αρχή ζήτησα λίγη ώρα να το σκεφτώ. Το μυαλό μου, πήγε σε κάτι παιδιά, που κάτω στην πιάτσα, πίνανε βαριά ηρεμιστικά και ήτανε σε μια κατάσταση άσχημη. Εκείνοι βέβαια τα έπιναν χωρίς να έχουν πάει σε γιατρό και για να «ξεφύγουν» από τα όσα προβλήματα είχανε. Μπορεί επίσης να πίνανε υπερβολικά και να κάνανε και χρήση χασίς.

Έτσι για λίγο με σκέφτηκα μήπως τα αγχολυτικά με φέρουν σε μια τέτοια κατάσταση. Μου εξήγησε όμως ο γιατρός, ότι πρέπει να πάρω αγχολυτικό, γιατί τα επίπεδα του άγχους μου, λόγω του ότι έχω γενικευμένο άγχος, παθολογικό άγχος, είναι ανεβασμένα και έπρεπε με φαρμακευτική αγωγή να κατέβουν. Όπως και για την κατάθλιψη, μου εξήγησε, ότι το αντικαταθλιπτικό, δε θα μου επηρέαζε την προσωπικότητα. Αντιθέτως θα με βοηθούσε και στο να βγω έξω και στο να αρχίσω να βρίσκω τον παλιό μου εαυτό.

Όμως αυτά όλα, όταν δε βλέπεις τι έχεις, αλλά το αισθάνεσαι, όταν δεν είσαι ενημερωμένος για την ψυχική υγεία, αλλά παραπληροφορημένος στο κομμάτι της φαρμακευτικής αγωγής, τότε είσαι από προβληματισμένος, μέχρι και αρνητικός στο να ακολουθήσεις φαρμακευτική αγωγή. Τα φάρμακα όμως, (Xanax, tranxene, efexor, ladose, seroxat, που έχω πάρει σε αυτά τα χρόνια που έχω αγοραφοβία με κρίσεις πανικού και κατάθλιψη), βοηθάνε πολύ στην ψυχική υγεία.

Όμως, τα φάρμακα, δεν είναι η μόνη λύση. Τα φάρμακα είναι μέρος της λύσης. Το μεγαλύτερο μυστικό για την καλή μας πορεία, κρύβεται μέσα μας, στον τρόπο που σκεπτόμαστε και στις προσπάθειες που καταβάλουμε και εμείς, χώρια από τη βοήθεια που παρέχουν τα φάρμακα. Στην αρχή, βασιζόμουν μόνον στα φάρμακα, στην πορεία και όταν άλλαξα ψυχίατρο που ήτανε άλλη σχολής, της συμπερφοριστικής (αν τα λέω και σωστά καθώς σας το λέω πάντα, ότι δε μιλάω σαν ειδικός, αλλά όπως τα βιώνω, τα γνωρίζω και τα σκέφτομαι σαν ασθενής), μου ελάττωσε τα φάρμακα και μου έμαθε να ξεπερνώ τις κρίσεις πανικού και την κατάθλιψη, όσο μπορώ βασισμένος στις δικές μου δυνάμεις. Αυτό όμως είναι ένα άλλο θέμα.

Τα φάρμακα λοιπόν, στην ψυχική υγεία, βοηθούνε και βοηθούνε πολύ. Τι δε βοηθάει; Δύο πράγματα. Το ένα είναι η αρνητική άποψη που κυκλοφορεί έξω για αυτά. Το άλλο είναι, να στηριζόμαστε μόνον σε αυτά.

Στο παθολογικό άγχος, υπάρχει ένας μηχανισμός που δημιουργεί άγχος περισσότερο από το συνηθισμένο. Τα γράφω απλά όπως τα ξέρω.

Στην κατάθλιψη, κάποιος νευροδιαβιβαστής (η σεροτονίνη), δεν παράγεται στον εγκέφαλο στην απαραίτητη ποσότητα. Έτσι αυτός ο νευροδιαβιβαστής που ρυθμίζει τη διάθεση του ατόμου, πρέπει να ρυθμιστεί. Όπως και στο άγχος πρέπει τα μεγαλύτερα επίπεδά του, να ελαττωθούν. Εκεί λοιπόν η φαρμακευτική αγωγή, βοηθάει.

Βέβαια το επαναλαμβάνω, όταν ποτέ στη ζωή σου δεν άκουσες για αυτά, σου είναι δύσκολο να τα πιστέψεις και να δεχτείς κάποιες φορές να ακολουθήσεις φαρμακευτική αγωγή. Και εδώ είναι η παγίδα που πέφτουμε πολλοί. Η παγίδα της άγνοιας, της μη ενημέρωσης, της κακής ενημέρωσης ή της διαστρεβλωμένης ενημέρωσης.

Διαβάζω για άτομα που δε θέλουν να ακολουθήσουν φαρμακευτική αγωγή σε θέματα ψυχικής υγείας. Τα κατανοώ, αφού και εγώ είχα τους δισταγμούς μου και τις ενστάσεις μου, με αυτά που έβλεπα, άκουγα (εννοώ την κακή κριτική που άκουγα για «χαπάκιας, δε θα αρχίσω να χαπακόνομαι κλπ κλπ»). Όμως, αν ενημερωθούν σωστά, από άτομα που έχουν εμπειρία από πρώτο χέρι, καθώς και από τον ειδικό, οι όποιες αντιδράσεις τους πιστεύω θα καμφθούν.

Τουλάχιστον θα αρχίσουν να προβληματίζονται και να καταρρίπτουν μύθους και ανακρίβειες που ακούγονται για τα φάρμακα, ψυχικής υγείας. Δε ντρέπομαι για αυτό που έχω και βιώνω φίλοι μου τόσα χρόνια. Ντρέπομαι για κάποιους που τα παρουσιάζουν λανθασμένα, υπερτονίζοντας κάποια πράγματα που κάνουν κακό στην εικόνα και του ψυχικά ασθενή και της ψυχικής υγείας, αλλά και των ψυχολόγων και ψυχιάτρων. Ντρέπομαι για το επίπεδο του πολιτισμού μας κάποιες φορές και που μια ομάδα ανθρώπων κατατάσσει όσους έχουν ψυχικές δυσκολίες, στο περιθώριο, στηριζόμενη στην παραπληροφόρηση και στην έλλειψη ανθρωπιάς και διάθεσης να μάθει την αλήθεια, όπως αυτή εκφράζεται από τους ειδικούς αλλά και από αυτούς που βιώνουν δυσκολίες στην ψυχική υγεία.

Περαστικά λοιπόν δε θα πω σε εμένα, αλλά σε όσους έχουν αυτές τις αρρωστημένες αντιλήψεις. Ευτυχώς όμως, υπάρχουν και στο χώρο των blogs και στο διαδίκτυο αλλά και έξω στη ζωή, πολλοί με κατανόηση, αγάπη και ανθρωπιά. Τους ευχαριστώ πολύ για τη βοήθειά τους!

Σχετικά με την κατάθλιψη και τη σεροτονίνη:
«Σε άτομα που πάσχουν από κατάθλιψη, έχει διαπιστωθεί ότι στον εγκέφαλο τους είναι μειωμένη η σεροτονίνη. Η σεροτονίνη είναι χημική ουσία, ουσιώδης για τη λειτουργία του νευρικού συστήματος η οποία έχει, μεταξύ άλλων και ρόλο νευροδιαβιβαστή. Οι νευροδιαβιβαστές είναι ουσίες οι οποίες βοηθούν την επικοινωνία και τη συνεργασία μεταξύ διαφόρων λειτουργικών ομάδων κυττάρων του εγκεφάλου.»

πηγή : http://www.medlook.net

Μειώνει την άμυνα του οργανισμού μας η ανασφάλεια στις σχέσεις;

Η ασφάλεια που αισθάνονται οι άνθρωποι ότι υπάρχει στις στενές μεταξύ τους σχέσεις, συσχετίζεται με την υγεία τους και πιθανόν με αυτόνομες νευρολογικές και ενδοκρινολογικές αντιδράσεις στο στρες.

Ωστόσο η σχέση της ποιότητας των διαπροσωπικών συνδέσεων μεταξύ των ανθρώπων και του συστήματος άμυνας του ανθρώπινου οργανισμού, δεν έχει ακόμη διερευνηθεί.

Με λίγα λόγια εάν αισθάνεστε ανασφαλείς σε μια στενή προσωπική σχέση που έχει ιδιαίτερα μεγάλη σημασία για σας, ποιες είναι επιπτώσεις στις δυνατότητες του ανοσολογικού σας συστήματος;

Το ανοσολογικό σύστημα είναι υπεύθυνο για την άμυνα του οργανισμού εναντίον κάθε μορφής μικροβίων. Μας προστατεύει από μολύνσεις. Επιπρόσθετα με τη βοήθεια των εμβολίων, μπορούμε να το προετοιμάζουμε να ανταποκρίνεται άμεσα για να καταπολεμεί μια σειρά από επικίνδυνες, μεταδοτικές, μολυσματικές ασθένειες.

Όταν το ανοσολογικό μας σύστημα υπολειτουργεί για διάφορους λόγους, κινδυνεύουμε περισσότερο από μολύνσεις. Σε ανθρώπους που γεννιούνται με διάφορους βαθμούς ανεπάρκειας του ανοσολογικού συστήματος, παρατηρούνται σοβαρά προβλήματα μολύνσεων και άλλες διαταραχές της υγείας τους γενικότερα.

Επίσης υπάρχουν μια σειρά από ασθένειες που ονομάζονται αυτοάνοσες οι οποίες οφείλονται κυρίως σε κακά στοχευμένη λειτουργία του ανοσολογικού μας συστήματος. Στις καταστάσεις αυτές, το ανοσολογικό παρουσιάζει διαταραχές και αναγνωρίζει αντιγόνα του σώματος μας, ως ξένα.

Αρχίζει έτσι κατά κάποιο τρόπο, ένας εμφύλιος πόλεμος όπου το ανοσολογικό επιτίθεται εναντίον των οργάνων του ιδίου του οργανισμού μας. Μπορεί να επηρεαστούν οι νεφροί, το δέρμα, το έντερο, η καρδία, ο εγκέφαλος, οι αρθρώσεις και άλλα όργανα ή ιστοί.

Ασθένειες με αυτοάνοση αιτιολογία, περιλαμβάνουν τον ερυθηματώδη λύκο, την ελκώδη κολίτιδα, την ασθένεια του Crohn, την ψωρίαση, ορισμένες μορφές αιμολυτικής αναιμίας, διάφορες μορφές νεφρίτιδας, αρθρίτιδας και άλλες παθήσεις.

Βλέπουμε λοιπόν ότι η κατανόηση όσο το δυνατόν καλύτερα των διαφόρων παθολογικών καταστάσεων που πιθανόν να επηρεάζουν το ανοσολογικό μας σύστημα, έχει μεγάλη σημασία.

Ιταλοί επιστήμονες εξέτασαν πρόσφατα σε 61 υγιείς γυναίκες, τη λειτουργία των κυττάρων ΝΚ του ανοσολογικού τους συστήματος και συσχέτισαν τα αποτελέσματα με την ποιότητα των στενών τους διαπροσωπικών σχέσεων. Τα κύτταρα ΝΚ του ανοσολογικού συστήματος έχουν βασικό ρόλο στους μηχανισμούς κυτταρικής ανοσίας και αποτελούν ένα από τους κύριους πυλώνες της άμυνας του οργανισμού μας.

Τα άτομα με ανασφάλεια στις σχέσεις τους, έχουν δυσκολίες να εμπιστεύονται και να εξαρτώνται από άλλους, νιώθουν άβολα σε καταστάσεις συναισθηματικής οικειότητας και ανησυχούν ότι θα εγκαταλειφθούν από αυτούς που αγαπούν.

Τα χαρακτηριστικά της προσωπικότητας ενός ατόμου, φαίνεται να επηρεάζουν το ανοσολογικό σύστημα. Άτομα με ανασφάλεια σχέσεων δυσκολεύονται να ελέγχουν και τα δικά τους συναισθήματα γεγονός που πιθανόν τους καθιστά πιο ευάλωτους στο στρες.

Οι επιδράσεις της προσωπικότητας του ατόμου στη γένεση διαφόρων ασθενειών αποτελεί ένα πολύ ενδιαφέρον τομέα της ψυχοσωματικής ιατρικής.

Οι αυτοάνοσες ασθένειες και η αυξημένη ευπάθεια στις μολύνσεις, θα μπορούσαν ίσως εάν αυτό αποδειχθεί σε μελλοντικές έρευνες, να τυγχάνουν θεραπευτικής αντιμετώπισης με προσαρμογές και νέες διεργασίες στην προσωπικότητα του ατόμου.

Πηγή: http://www.medlook.net/