Η ελκώδης κολίτιδα μπορεί να υπάρχει σε ένα μικρό ή μεγάλο μέρος του παχέους εντέρου όπου και γίνεται η απορρόφηση των θρεπτικών συστατικών αλλά και ο σχηματισμός κοπράνων. Η παρουσία ελκώδους κολίτιδας χωρίς τον έλεγχο με φαρμακευτική αγωγή μπορεί να οδηγήσει σε μειωμένη όρεξη, περιορισμένη απορρόφηση βιταμινών και ιχνοστοιχείων και κατά συνέπεια απώλεια βάρους.
H ελκώδης κολίτιδα αποτελεί ιδιοπαθή φλεγμονώδη πάθηση του εντέρου, κατά την οποία το έντερο αυξάνει τον όγκο του και αποκτά πληγές (έλκη) στην επιφάνεια του, κατά συνέπεια η κενώσεις γίνονται υπό τη μορφή διάρροιας με παρουσία βλέννας ή και αίματος.
Συνεπώς, η ισορροπημένη διατροφή με πληρότητα θρεπτικών συστατικών είναι απαραίτητη για τους ασθενείς με ελκώδη κολίτιδα, προκειμένου να εξασφαλιστεί η σωστή λειτουργία του οργανισμού.
Όπως το σύνολο του πληθυσμού έτσι και τα άτομα με ελκώδη κολίτιδα θα πρέπει να καταναλώνουν επαρκείς ποσότητες πρωτεΐνης, βιταμινών και ιχνοστοιχείων. Ωστόσο σε ορισμένες περιπτώσεις οι ασθενείς χρειάζονται συμπληρώματα προκειμένου να καλύψουν τις διατροφικές τους ανάγκες.
Κατά περίπτωση προτείνεται η πρόσληψη συμπληρώματος ασβεστίου για την αποφυγή πρόκλησης οστεοπενίας, λόγω της δυσαπορρόφησης του και η πρόσληψη σιδήρου αν υπάρχει αίμα στα κόπρανα, για την αποφυγή πρόκλησης αναιμίας.
Διατροφικές συμβουλές για άτομα που πάσχουν από ελκώδή κολίτιδα
- Μην καταναλώνετε μεγάλα γεύματα, αφήνοντας το στομάχι άδειο για πολλές ώρες. Προσπαθείστε να κατανέμετε την τροφή σε περισσότερα και μικρότερα γεύματα, 5-6 φορές την ημέρα.
- Αποφύγετε την κατανάλωση τροφών στις οποίες μπορεί να έχετε αλλεργία, διότι θα επιδεινώσουν τα συμπτώματα της κολίτιδας.
- Μην περιορίζετε την τροφή σας επειδή φοβάστε μήπως παρουσιαστεί πόνος ή διάρροια. Με αυτόν τον τρόπο θα έχετε χειρότερα συμπτώματα όταν ξεκινήσετε να τρώτε κανονικά (περισσότερο πρήξιμο και πόνο).
- Μασήστε καλά την τροφή, καταπίνετε μικρές μπουκιές και συνηθίστε να τρώτε σε ήρεμο περιβάλλον καθιστοί και όχι "στο πόδι".
- Μην πειραματίζεστε με εισαγωγή πολλών τροφών που μπορεί να επιδεινώσουν το πρόβλημα της κολίτιδας σας σε μια χρονική περίοδο. Να εισάγετε μια νέα τροφή κάθε φορά και να παρατηρείτε τις αντιδράσεις του οργανισμού σας.
Παραμείνετε ενυδατωμένοι Ένας βασικός κίνδυνος που πρέπει να αντιμετωπιστεί από τα άτομα που πάσχουν από ελκώδη κολίτιδα είναι αυτός της αφυδάτωσης που προκύπτει από τη διάρροια. Είναι σημαντικό να καταναλώνετε 6-8 ποτήρια ημερισίως σε περιόδους ύφεσης της κολίτιδας, ενώ 10-12 ποτήρια είναι απαραίτητα σε περιόδους που υπάρχει διάρροια, άρα και μεγαλύτερη απώλεια υγρών. Σε ορισμένες περιπτώσεις συνίσταται η πρόσληψη ηλεκτρολυτών (κάλιο και νάτριο) οι οποίοι δυσαπορροφόνται όταν οι κενώσεις δεν είναι φυσιολογικές.
Τρόφιμα που ίσως χρειαστεί να αποφύγετε
- Γάλα και γαλακτοκομικά προϊόντα: Μπορεί κατά περίπτωση να προκαλέσουν πρήξιμο, διάρροια και αέρια ειδικά αν έχετε δυσανεξία στη λακτόζη. Προτιμείστε το γιαούρτι και τα σκληρά κίτρινα τυριά αντί του γάλακτος και των λευκών τυριών, διότι έχουν χαμηλώτερα επίπεδα λακτόζης.
- Λιπαρές τροφές: Τροφές όπως το βούτυρο, η μαργαρίνη, η κρέμα γάλακτος, η μαγιονέζα, τα μπισκότα και η σοκολάτα, μπορεί να διεγείρουν το στομάχι σας. Αν παρατηρείτε αέρια ή διάρροια μετά από τη λήψη των προαναφερώμενων τροφών, μπορεί να έχετε δυσαπορρόφηση οπότε θα χρειαστεί να επιλέγετε πιο άπαχες τροφές (άπαχα κρέατα, αποβουτυρωμένα τυριά και γιαούρτια) και να μην χρησιμοποιείτε πολύ λάδι στο φαγητό σας.
- Τροφές πλούσιες σε φυτικές ίνες: Λόγω του ότι δεν απορροφόνται από το έντερο οι φυτικές ίνες, μπορεί να σας δημιουργήσουν πρήξιμο και να προκαλέσουν εντερικούς σπασμούς. Χρειάζεται μέτρο στη λήψη τους και σταδιακή αύξηση τους, αν κάτι τέτοιο είναι υποφερτό από τον ασθενή.
- Αλκοόλ και καφεΐνη: Διεγείρουν τον γαστρεντερικό σωλήνα και μπορεί να προκαλέσουν διάρροια, αν βρίσκεστε σε περίοδο έξαρσης της ελκώδους κολίτιδας. Χρειάζεται περιορισμός στη λήψη τους. Προτείνεται η κατανάλωση 1-2 καφέδων ημερισίως και ως 2 ποτά στην εβδομάδα.
Συμπερασματικά, η ελκώδης κολίτιδα είναι μια πάθηση που μπορεί να προκαλέσει έντονα συμπτώματα στην εντερική λειτουργία, δρώντας παράλληλα κατά της ορθής απορρόφησης των θρεπτικών συστατικών. Ωστόσο, με ελεγχόμενη διατροφή, σωστή ενυδάτωση και παρακολούθηση των συμπτωμάτων, το άτομο που πάσχει από ελκώδη κολίτιδα μπορεί να έχει ποιοτική σίτιση και φυσιολογικό βάρος.
πηγή :
Κάλλια Γιαννιτσοπούλου Κλινική διαιτολόγος – διατροφολόγος, MSc, MBA, SRD
Yπεύθυνη του Επιστημονικού Διαιτολογικού Κέντρου ‘Σώμα Υγιές’
