Του Γιώργου Κιοσέ, φαρμακοποιού, αντιπροέδρου του Ι.Φ.Ε.Τ. *
Η ετήσια αύξηση της κατανάλωσης φαρμάκων, ανέρχεται περίπου στο 10% τα τελευταία τρία χρόνια. Οι πολίτες έχουν καλύτερη πρόσβαση στα φαρμακευτικά προϊόντα. Την ίδια ώρα, αυξάνεται το βιοτικό τους επίπεδο και αποκτούν και καλύτερη πρωτοβάθμια περίθαλψη. Όλα αυτά, συνθέτουν την ανάγκη για τον σύγχρονο άνθρωπο, να διαχειριστεί σωστά τα οικιακά φάρμακα στο στάδιο της καταστροφής τους.
Είναι καιρός πια να εγκαταλειφθεί η εύκολη λύση της απόρριψής τους, με τα υπόλοιπα οικιακά απορρίμματα στους κάδους αποκομιδής. Η εναπόθεση τους σε αυτούς, ρυπαίνει το περιβάλλον, καθώς μέσω του εδάφους, φάρμακα όλων των παθήσεων καταλήγουν στον υδροφόρο ορίζοντα. Το σύνολο των νοικοκυριών, που καταναλώνουν φάρμακα, τα απομακρύνουν μαζί με τα οικιακά απορρίμματα.
Μέχρι σήμερα, η πολιτεία έχει θεσμοθετήσει ένα συγκεκριμένο πλαίσιο διαχείρισης των επιστρεφόμενων φαρμάκων από τα φαρμακεία και τα νοσοκομεία στις φαρμακευτικές εταιρείες. Για τα συγκεκριμένα σκευάσματα, ισχύει η διαδικασία της ταφής σε ειδικούς χώρους, όπου δεν έχουν επαφή με το υπέδαφος. Τα πιο επικίνδυνα, καταστρέφονται σε θερμοκλιβάνους.
Ο όγκος των ‘οικιακών φαρμάκων’ που καταλήγουν στα απορρίμματα, είναι μεγάλος και επικίνδυνος. Πρέπει να αντιμετωπίζονται, όπως και οι άλλες ουσίες που καλούμαστε να διαχειριστούμε με ειδικό τρόπο, καθώς ο κίνδυνος χρόνο με το χρόνο θα πολλαπλασιάζεται. Με δεδομένο ότι το περιβάλλον πλέον ζητεί επιτακτικά από μας βοήθεια, ο κόσμος των φαρμάκων – και όχι μόνο – θα πρέπει να ασχοληθεί και να δώσει λύσεις και σ’ αυτό το πρόβλημα.
Είναι καιρός πια να εγκαταλειφθεί η εύκολη λύση της απόρριψής τους, με τα υπόλοιπα οικιακά απορρίμματα στους κάδους αποκομιδής. Η εναπόθεση τους σε αυτούς, ρυπαίνει το περιβάλλον, καθώς μέσω του εδάφους, φάρμακα όλων των παθήσεων καταλήγουν στον υδροφόρο ορίζοντα. Το σύνολο των νοικοκυριών, που καταναλώνουν φάρμακα, τα απομακρύνουν μαζί με τα οικιακά απορρίμματα.
Μέχρι σήμερα, η πολιτεία έχει θεσμοθετήσει ένα συγκεκριμένο πλαίσιο διαχείρισης των επιστρεφόμενων φαρμάκων από τα φαρμακεία και τα νοσοκομεία στις φαρμακευτικές εταιρείες. Για τα συγκεκριμένα σκευάσματα, ισχύει η διαδικασία της ταφής σε ειδικούς χώρους, όπου δεν έχουν επαφή με το υπέδαφος. Τα πιο επικίνδυνα, καταστρέφονται σε θερμοκλιβάνους.
Ο όγκος των ‘οικιακών φαρμάκων’ που καταλήγουν στα απορρίμματα, είναι μεγάλος και επικίνδυνος. Πρέπει να αντιμετωπίζονται, όπως και οι άλλες ουσίες που καλούμαστε να διαχειριστούμε με ειδικό τρόπο, καθώς ο κίνδυνος χρόνο με το χρόνο θα πολλαπλασιάζεται. Με δεδομένο ότι το περιβάλλον πλέον ζητεί επιτακτικά από μας βοήθεια, ο κόσμος των φαρμάκων – και όχι μόνο – θα πρέπει να ασχοληθεί και να δώσει λύσεις και σ’ αυτό το πρόβλημα.
Προτάσεις για υλοποίηση
Ενημέρωση των φαρμακοποιών μέσω των θεσμικών τους φορέων (φαρμακευτικοί σύλλογοι – φαρμακευτικές εταιρείες) και των εντύπων τους και διοργάνωση ημερίδων.
Ευαισθητοποίηση του πληθυσμού μέσων των ΜΜΕ και ανάδειξη των οφειλών της συχνής διαχείρισης των ‘οικιακών φαρμάκων’ και την κατάδειξη των συνεπειών της υφιστάμενης κατάστασης.
Συνεργασία των φαρμακευτικών φορέων με την Κεντρική Ένωση Δήμων και Κοινοτήτων Ελλάδας (ΚΕΔΚΕ), το ΥΠΕΧΩΔΕ, τους Δήμους για την οργάνωση της καμπάνιας των παραπάνω δύο προτάσεων.
Δημιουργία ιστοσελίδων στο διαδίκτυο από τους φορείς. ‘Καλώς ήλθατε στην σελίδα διαχείρισης των οικιακών φαρμάκων’. Θέλετε να απαλλαγείτε από τα υπόλοιπα των φαρμάκων ή των φαρμάκων που έληξαν σπίτι σας; Απευθυνθείτε στην ιστοσελίδα ‘Environment free medicine’ (περιβάλλον χωρίς φάρμακα). Συνεργάτης μας θα σας ενημερώσει σε ποια σημεία στην ευρύτερη περιοχή θα τα επιστρέψετε διαθέτοντας λίγο από το χρόνο σας.
Δοχεία ειδικού χρωματισμού και σακούλες που μπορούν να δίδονται από τα φαρμακεία και τους Δήμους. Ακόμη και έκπτωση από τα δημοτικά τέλη θα μπορούσε να υπάρξει σε καταπληκτικό στάδιο διαχείρισης και επιστροφής φαρμάκων.
Αποκομιδή μέσω των Δήμων σε συνεργασία με την ΚΕΔΚΕ ή μέσω των ιδιωτικών εταιρειών καταστροφής φαρμάκων που δραστηριοποιούνται στο χώρο. Το κόστος θα μπορούσε να αναληφθεί από φορείς ή και εταιρείες με ανταποδοτικότητα της χορηγίας, την διαφήμισή τους.
Πιλοτική εφαρμογή του μέτρου σε διάφορες πόλεις σε επίπεδο νομαρχίας με την ανάλογη πρωτοβουλία από τους κατά τόπους φαρμακευτικής συλλογής για εξαγωγή συμπερασμάτων.
Η καλλιέργεια ανώμαλης σωστής διαχείρισης των ‘οικιακών φαρμάκων’ και η ενημέρωσή του για την επίδρασή της στο περιβάλλον, θα βοηθήσει τον καταναλωτή - ασθενή να γίνει πιο υπεύθυνος στην διαδικασία αγοράς – λήψης και γενικά διαχείρισης του φαρμάκου
* Ινστιτούτο Φαρμακευτικής Έρευνας και Τεχνολογίας
